Chuyện kể về Socrates
Thời Hy Lạp cổ đại, Socrates được vinh danh vì có kiến
thức sâu rộng. Một ngày nọ, một chàng trai đến gặp nhà đại hiền triết và nói
rằng, “Ngài có biết tôi đã nghe được tin gì về bạn của ngài không?”
“Chờ một chút”, Socrates đáp lại. “Trước khi kể cho ta
bất cứ điều, ta muốn ngươi phải qua được một bài kiểm tra nho nhỏ. Tên gọi của
nó là "kiểm tra ba lọc”.
“Ba lọc ư?”, chàng trai thắc mắc.
“Đúng vậy”, Socrates nói tiếp. “Trước khi ngươi nói với
ta về bạn của ta, thì đây có lẽ là ý kiến hay để dành ra một lúc và chọn lọc xem
ngươi sẽ nói cái gì. Đó là lý do tại sao ta gọi nó là bài kiểm tra ba
lọc. Chọn lọc đầu tiên là Sự thật. Ngươi hoàn toàn chắc chắn
rằng những gì ngươi sắp kể với ta đều là thật chứ?”.
“Không, thưa ngài”. Người đàn ông nói, “Thực ra tôi chỉ
mới nghe về điều đó, còn…”.
“Thôi được rồi, vậy ngươi không biết liệu nó có đúng sự
thực hay không. Giờ chúng ta hãy thử bài lọc thứ hai có tên là
Lòng tốt. Những điều ngươi sắp kể về người bạn của ta có tốt đẹp gì
không?”.
“Không, trái lại…”.
“Vậy à, ngươi muốn kể điều gì đó tồi tệ về anh ta, nhưng
ngươi lại không chắc điều đó có đúng hay không. Có thể ngươi vẫn qua được bài
kiểm tra này, bài lọc Hữu ích. Điều ngươi muốn kể về người
bạn của ta sẽ hữu ích cho ta chứ?”.
“Không, không thực sự”.
“Nào”, Socrates kết luận, “nếu những điều ngươi muốn kể
với ta không đúng sự thực hoặc không tốt hay thậm chí còn không hữu ích, vậy tại
sao lại phải kể với ta?”.
Chúng ta luôn có thể tham gia
vào các cuộc bàn tán vô bổ để nén lại nỗi buồn chán của mình. Nhưng khi câu
chuyện ấy bắt đầu về bạn bè của chúng ta thì nó hoàn toàn không đáng nói. Hãy
luôn tránh nói xấu sau lưng về những người bạn của
mình.
Nguyễn Thúy (Theo THS)
(sưu tầm trên Internet)
Không có nhận xét nào